متوترکسات یک داروی سرکوب سیستم ایمنی بدن است که برای درمان برخی از سرطان‌ها، بیماری‌های خودایمنی و حاملگی خارج از رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد. متوترکسات با مهار رقابتی تولید اسید فولیک مانع ساخت پورین و پیریمیدین می‌شود که برای ساخت DNA و RNA ضروری هستند. این دارو به گروه ضد متابولیت‌ها تعلق دارد و در فاز S چرخه سلولی دخالت می‌کند.کاربرد قرص متوترکسات
بسته به شرایط پزشکی و پاسخ به درمان، متوترکسات ممکن است به صورت قرص، آمپول، شربت یا تزریق زیر جلد یا درون نخاع تجویز شود. نحوه و دوز مصرف این دارو باید با دقت طبق دستور پزشک رعایت شود و هرگز بدون هماهنگی با پزشک تغییر یا قطع نشود. مصرف اشتباه یا بیش از حد این دارو ممکن است باعث عوارض جانبی جدی یا حتی مرگ شود.
برخی از عوارض جانبی شایع متوترکسات عبارتند از: تهوع، استفراغ، کاهش تعداد گلبول‌های خون، التهاب دهان، کبود شدن پوست، کاهش وزن، کبد چرب، سقط جنین، راش پوستی، حساسیت به نور و آلوپسی. برای کاهش خطر عفونت و خونریزی در هنگام مصرف این دارو باید از تماس با افراد بیمار، خوردن غذاهای خام یا آلوده و استفاده از اشیاء تیز خودداری کرد. همچنین باید مایعات زیادی نوشید تا به حذف دارو از بدن کمک کنید.
متوترکسات با بسیاری از داروها و مکمل‌های غذایی تداخل دارد و ممکن است باعث کاهش یا افزایش اثر آن‌ها شود. لذا قبل از شروع یا تغییر درمان با متوترکسات باید لیست کامل داروها و مکمل‌های غذایی خود را به پزشک خود اطلاع دهید. به خصوص باید از مصرف همزمان فولینات کلسیم، پروبنسید، سالسالات، سولفاسالازین، پن سلین ها، تتراسایکلین ها، آمینوگلیکوزیدها، سولفونامیدها، تریمتوپریم، اسپیرین، آنتی اسیدها، آنتی بیوتیک ها، ضد التهاب‌های غیر استروئیدی، داروهای ضد سرطان و داروهای ضد ویروس اچ‌آی‌وی خودداری کنید.اطلاعات بیشتر
متوترکسات ممکن است به جنین آسیب برساند و باعث سقط یا نقص مادرزادی شود. بنابراین زنان باردار یا قصد بارداری دارند نباید این دارو را مصرف کنند یا حتی لمس یا تنفس کنند. همچنین مردان و زنان در حال مصرف این دارو باید از روش‌های پیشگیری مناسب استفاده کنند و حداقل تا ۳ ماه پس از قطع درمان اقدام به بارداری نکنند.
متوترکسات یک داروی سرکوب سیستم ایمنی بدن است که برای درمان برخی از سرطان‌ها، بیماری‌های خودایمنی و حاملگی خارج از رحم مورد استفاده قرار می‌گیرد. متوترکسات با مهار رقابتی تولید اسید فولیک مانع ساخت پورین و پیریمیدین می‌شود که برای ساخت DNA و RNA ضروری هستند. این دارو به گروه ضد متابولیت‌ها تعلق دارد و در فاز S چرخه سلولی دخالت می‌کند.کاربرد قرص متوترکسات
بسته به شرایط پزشکی و پاسخ به درمان، متوترکسات ممکن است به صورت قرص، آمپول، شربت یا تزریق زیر جلد یا درون نخاع تجویز شود. نحوه و دوز مصرف این دارو باید با دقت طبق دستور پزشک رعایت شود و هرگز بدون هماهنگی با پزشک تغییر یا قطع نشود. مصرف اشتباه یا بیش از حد این دارو ممکن است باعث عوارض جانبی جدی یا حتی مرگ شود.
برخی از عوارض جانبی شایع متوترکسات عبارتند از: تهوع، استفراغ، کاهش تعداد گلبول‌های خون، التهاب دهان، کبود شدن پوست، کاهش وزن، کبد چرب، سقط جنین، راش پوستی، حساسیت به نور و آلوپسی. برای کاهش خطر عفونت و خونریزی در هنگام مصرف این دارو باید از تماس با افراد بیمار، خوردن غذاهای خام یا آلوده و استفاده از اشیاء تیز خودداری کرد. همچنین باید مایعات زیادی نوشید تا به حذف دارو از بدن کمک کنید.
متوترکسات با بسیاری از داروها و مکمل‌های غذایی تداخل دارد و ممکن است باعث کاهش یا افزایش اثر آن‌ها شود. لذا قبل از شروع یا تغییر درمان با متوترکسات باید لیست کامل داروها و مکمل‌های غذایی خود را به پزشک خود اطلاع دهید. به خصوص باید از مصرف همزمان فولینات کلسیم، پروبنسید، سالسالات، سولفاسالازین، پن سلین ها، تتراسایکلین ها، آمینوگلیکوزیدها، سولفونامیدها، تریمتوپریم، اسپیرین، آنتی اسیدها، آنتی بیوتیک ها، ضد التهاب‌های غیر استروئیدی، داروهای ضد سرطان و داروهای ضد ویروس اچ‌آی‌وی خودداری کنید.اطلاعات بیشتر
متوترکسات ممکن است به جنین آسیب برساند و باعث سقط یا نقص مادرزادی شود. بنابراین زنان باردار یا قصد بارداری دارند نباید این دارو را مصرف کنند یا حتی لمس یا تنفس کنند. همچنین مردان و زنان در حال مصرف این دارو باید از روش‌های پیشگیری مناسب استفاده کنند و حداقل تا ۳ ماه پس از قطع درمان اقدام به بارداری نکنند.
نکات کلیدی در تربیت کودکان: راهنماییهای موثر برای تربیت بهتر